عوارض تیروئید
تیروئید غده ای همانند پروانه است که در جلوی گردن قرار دارد. وظیفه اصلی آن تولید هورمون های تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) است. این هورمون ها در بدن حرکت می کنند و به تنظیم متابولیسم کمک می کنند. آنها همچنین به رشد مغز، عملکرد گوارش، کنترل عضلات و متعادل کردن خلق و خو کمک می کنند.
وقتی تیروئید بیش از حد یا خیلی کم از این هورمون ها را تولید می کند، باعث می شود غده به درستی کار نکند که منجر به اختلالاتی مانند پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید، دو نوع شایع بیماری تیروئید می شود.
علل شایع:
در مورد پرکاری تیروئید، تیروئید بیش از حد هورمون های تیروئیدی تولید می کند. این می تواند به دلیل التهاب در تیروئید به نام تیروئیدیت باشد که باعث می شود تیروئید هورمون های اضافی تولید کند.
پرکاری تیروئید همچنین می تواند ناشی از گره هایی باشد که به عنوان آدنوم شناخته می شوند، که روی غده ایجاد می شوند و علاوه بر هورمون های تولید شده توسط تیروئید، شروع به ترشح هورمون می کنند. در موارد نادر، پرکاری تیروئید می تواند ناشی از اختلال عملکرد غده هیپوفیز یا رشد سرطانی در تیروئید باشد که می تواند تعادل هورمونی و تولید T3 و T4 را مختل کند.
اختلالات خودایمنی مانند بیماری گریوز نیز می تواند باعث پرکاری تیروئید شود.
برای کم‌کاری تیروئید و بیماری‌های مرتبط با آن، تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی‌کند که منجر به کمبود انرژی نیز می‌شود. علل کم کاری تیروئید شامل یک اختلال خودایمنی مانند بیماری هاشیموتو است. این وضعیتی است که در آن بدن به تیروئید حمله می کند و باعث می شود هورمون تیروئید کمتری تولید شود.
کم کاری تیروئید همچنین می تواند در نتیجه قرار گرفتن در معرض مقادیر بالای ید رادیواکتیو ناشی از درمان پرکاری تیروئید باشد که پس از آن منجر به کم کاری دائمی تیروئید می شود.
کم کاری تیروئید همچنین می تواند یکی از عوارض جانبی پرتودرمانی باشد که برای درمان سرطان های سر و گردن استفاده می شود. بارداری همچنین می تواند باعث کم کاری تیروئید و همچنین نقص مادرزادی از بدو تولد شود که در آن تیروئید به درستی رشد نمی کند.
ژنتیک
شرایطی مانند بیماری هاشیموتو و بیماری گریوز می‌توانند ارثی باشند. به غیر از سابقه خانوادگی، چندین عامل خطر دیگر هم برای کم‌کاری تیروئید و هم پرکاری تیروئید وجود دارد که برخی از آنها (از جمله جنسیت و بارداری) همپوشانی دارند.
عوامل خطر کم کاری تیروئید
سن و جنسیت (زنان بالای 60 سال در معرض خطر بالا)
شرایط قبلی (بیماری خود ایمنی مانند دیابت نوع1 وسلیاک)
اختلال غده هیپوفیز
بارداری (زنانی که باردار هستند یا در شش ماه گذشته بچه دار شده اند در معرض خطر بالا)
عوامل خطر پرکاری تیروئید
جنسیت (زنان در معرض خطر بالاتر)
سابقه خانوادگی یا شخصی اختلالات خودایمنی (سلیاک، لوپوس، آرتریت روماتوئید)
تروما در گذشته به غده تیروئید
بارداری فعلی یا اخیر
سیگار کشیدن
استفاده اخیر از کنتراست ید (مانند مورد استفاده در سی تی اسکن)
فاکتورهای سبک زندگی خاصی وجود دارد که خطر ابتلا به اختلالات تیروئید را افزایش می دهد. آنها عبارتند از:
- سیگار کشیدن، زیرا تنباکو حاوی موادی است که غده تیروئید را تحت تأثیر قرار می دهد و باعث التهاب و اختلال در جذب ید و همچنین تولید هورمون های تیروئید می شود.
- استرس روانی مانند طلاق یا از دست دادن یکی از دوستان یا اعضای خانواده.
- آسیب یا ضربه به تیروئید.
- سابقه استفاده از برخی داروها در مقادیر زیاد، مانند لیتیوم (مورد استفاده در بسیاری از تثبیت کننده های خلق و خو) و ید.
یکی از بزرگترین موانع در تشخیص بیماری تیروئید این است که علائم آن در بین انواع مختلف بیماری ها مشترک است. یکی از مهم ترین اقداماتی که باید انجام دهید اگر فکر می کنید ممکن است با تیروئید خود مشکل داشته باشید، انجام آزمایش خون است. آزمایش خون سطح هورمون های تیروئید را در جریان خون شما نشان می دهد و می تواند گام مهمی برای تشخیص و درمان مناسب بیماری شما باشد.
سخن پایانی:
اگر هر یک از شرایطی را دارید که شما را در معرض خطر بالای بیماری تیروئید قرار می دهد، باید به طور دوره ای تیروئید خود را توسط پزشک بررسی کنید. اگر علائم مرتبط با بیماری افزایش یافته است، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. عوامل خطر و علل زیادی برای بیماری تیروئید وجود دارد، اما تشخیص و درمان به موقع در بیماری تیروئید و بسیاری از شرایط سلامتی بسیار مهم است.
مطالب مرتبط :