آزمایش TG | آزمایش تری گلیسیرید : تری گلیسیرید در آزمایش TG چیست؟ تری گلیسیرید نوع رایج چربی است که حدود 95 درصد از کل چربی های رژیم غذایی را تشکیل می دهد. هر دو چربی حیوانی و گیاهی حاوی تری گلیسیرید هستند. پس از هضم، تری گلیسیرید در جریان خون گردش می کند تا به عنوان انرژی توسط سلول ها استفاده شود. باقیمانده غذا در چربی بدن ذخیره می شود تا بدن را بین وعده های غذایی تامین کند.
اگر به طور منظم بیش از کیلوژول هایی که می سوزانید می خورید، دارای اضافه وزن یا چاق خواهید شد و ممکن است سطح تری گلیسیرید در خون شما افزایش یابد. تری گلیسیرید خون بالا با افزایش خطر بیماری از جمله بیماری قلبی مرتبط است. تری گلیسیرید بالا به عنوان هیپرتری گلیسیریدمی نیز شناخته می شود که می توانید از طریق آزمایش TG به مقدار آن در بدن خود مطلع شوید.
آزمایش TG می تواند نشان دهد که تری گلیسیرید بالا دارید یا نه. برای نتایج دقیق ممکن است نیاز به انجام دو (یا بیشتر) آزمایش خون داشته باشید. حداقل 12 ساعت قبل از هر آزمایش خون چیزی نخورید زیرا غذا ( به ویژه غذاهای چرب ) می تواند به طور موقت سطح تری گلیسیرید خون را افزایش داده و نتایج آزمایش شما را تغییر دهد.
پزشک همچنین ممکن است سطح کلسترول شما را آزمایش کند. در بسیاری از موارد، تری گلیسیرید بالا و کلسترول بالا دست به دست هم می دهند. این وضعیت گاهی اوقات به عنوان هیپرلیپیدمی ترکیبی شناخته می شود.
مقادیر طبیعی در آزمایش TG چگونه است؟
بالغین/افراد مسن
- مردان: mg/dL 160-40 یا mmol/L8-0.45 (واحد SI)
- زنان: mg/dL 135-35 یا mmol/L52-0.4 (واحد SI)
کودکان (سال) |
مذکر (mg/dL) |
مونث (mg/dL) |
0-5 |
30-86 |
32-99 |
6-11 |
31-108 |
35-114 |
12-15 |
36-138 |
41-138 |
6-19 |
40-163 |
40-128 |
مقادیر بحرانی > mg/dL 400 |
کاربرد آزمایش TG چیست؟
اندازه گیری تری گلیسیرید ها (TGs) در آزمایش TG، برای بررسی خطر ابتلا به بیماری کرونری قلب انجام می گیرد. آزمایش TG بخشی از مجموعه آزمایش های چربی های خون است که شامل اندازه گیری لیپوپروتئین ها و کلسترول هم می شود. همچنین آزمایش TG برای افراد مشکوک به اختلالات متابولیسم چربی هم انجام می گردد.
توضیح آزمایش TG
تری گلیسیرید ها شکلی از چربی های موجود در جریان خون هستند. این ترکیبات به وسیله ی لیپوپروتئین های با چگالی بسیار کم (VLDLs) و لیپوپروتئین های با چگالی کم (LDLs) حمل و نقل می شوند. تری گلیسیرید ها از زیر واحد های ساختمانی گلیسرول و اسید های چرب، در کبد تولید می گردند. در واقع، انواع تری گلیسیرید ها ذخیره انرژی بدن محسوب می شوند. بیشترین مقدار چربی بدن را تری گلیسیرید ها تشکیل می دهند و در بخش مجموعه آزمایش های گروه چربی ها که شامل کلسترول و لیپوپروتئین ها می باشند قرار داده شده است. مجموعه آزمایش های چربی ها برای بررسی خطر ابتلا به بیماری عروقی و کرونری انجام می گردند.
عوامل مداخله گر در آزمایش TG چیست؟
- مصرف غذا های چرب باعث افزایش سطح TG در آزمایش TG می شود.
- مصرف الکل باعث افزایش تولید VLDL و در نتیجه بالا رفتن سطح TG در آزمایش TG می شود.
- بارداری باعث افزایش سطح TG در آزمایش TG می شود.
- دارو های کلستیر آمین، استروژن ها و قرص های ضد بارداری باعث افزایش سطح TG در آزمایش TG می شوند.
- دارو های اسید آسکوربیک، آسپارژیناز، کلوفیبرات، کولستیپول، فیبرات ها و استاتین ها باعث کاهش سطح TG در آزمایش TG می شوند.
نمونه گیری در آزمایش TG به چه صورت است؟
قبل از نمونه گیری:
- به بیمار گفته می شود که 14-12 ساعت قبل از آزمایش TG ناشتا باشد و فقط مصرف آب مجاز است.
- به بیمار گفته می شود که 24 ساعت قبل از آزمایش TG نباید الکل مصرف کند.
- به بیمار گفته می شود که عدم توجه به رژیم غذایی مناسب، طی 2 هفته قبل از آزمایش تری گلیسیرید، بر نتایج آزمایش TG اثر می گذارد.
هنگام نمونه گیری:
- در یک لوله ی در قرمز نمونه خون وریدی گرفته می شود.
بعد از نمونه گیری:
- محل خون گیری را فشار دهید یا از پانسمان فشاری استفاده کنید.
- محل خون گیری را از نظر خون ریزی بررسی کنید.
- بیمار دچار سطح بالای TG را در مصرف رژیم غذایی مناسب، ورزش و وزن مناسب راهنمایی کنید.
نتایج آزمایش و اهمیت بالینی در آزمایش TG
سطوح بالا بیماری گلیسیرید در آزمایش TG و های مرتبط با آن:
- بیماری ذخیره ی گلیکوژن (بیماری فون ژیرکه): در این بیماری تولید VLDL (پروتئین ناقل TG) افزایش می یابد در حالی که از تجزیه آن کاسته می شود. در نتیجه، سطح TG در آزمایش TG افزایش می یابد.
- هایپر تری گلیسیریدمی فامیلی: نوعی استعداد ژنتیکی افزایش TG در آزمایش TG است.
- کمبود آپو پروتئین C- : این بیماری مادرزادی با کمبود آنزیم لیپو پروتئین لیپاز همراه است که در نتیجه، TG تجمع می یابد بنابراین افزایش در آزمایش TG داریم.
- هایپر لیپیدمی ها: چربی اصلی خون TG می باشد که به همراه سایر چربی ها افزایش می یابد.
- کم کاری تیروئید: تجزیه ی TG کاهش می یابد در نتیجه افزایش در آزمایش TG داریم.
- رژیم پر کربوهیدرات: کربوهیدرات اضافی به TG تبدیل می شود و سطح خونی آن افزایش می یابد.
- بیماری دیابتی که به خوبی کنترل نشده باشد: تولید VLDL ناقل TG در این بیماری افزایش و تجزیه ی تری گلیسیرید کاهش و در نتیجه سطح آن در آزمایش TG افزایش می یابد.
- سندرم نفروتیک: دفع پروتئین باعث کاهش فشار انکوتیک پلاسما می شود، این پدیده باعث تحریک تولید لیپوپروتئین های LDL و VLDL در کبد می گردد. احتمالا از اتلاف لیپو پروتئین هم کاسته می شود.
- نارسایی مزمن کلیه: در این بیماران سطح گلوکاگن افزایش می یابد، زیرا گلوکاگن توسط کلیه ها دفع می شود. گلوکاگن باعث شدید شدن تولید VLDL توسط کبد و افزایش سطح TG می گردد. به علاوه این بیماران دچار کمبود آنزیم تصفیه کننده ی TG از جریان خون به نام لیپو پروتئین لیپاز می باشند.
سطوح پایین تری گلیسیرید در آزمایش TG و بیماری های مرتبط با آن:
- سندرم سوء جذب: این بیماران دچار سوء جذب چربی های رژیم غذایی هستند. TG جزء اصلی چربی رژیم غذایی می باشد، انتظار می رود که به دلیل جذب کم از GI، سطح TG هم در آزمایش TG کاهش یابد.
- آبتا لیپو پروتئینمی: این بیماران نه تنها دچار سوء جذب چربی بلکه دچار اختلالات تولید لیپو پروتئین B ( لیپو پروتئین های ناقل TG ) هم می باشند، به همین دلیل، سطح TG خون در آزمایش TG پایین است.
- سوء تغذیه: رژیم غذایی این بیماران کم چربی است. TG بخش عمده ی چربی های رژیم غذایی را تشکیل می دهد، به همین دلیل سطح تری گلیسیرید در آزمایش TG کاهش می یابد.
- پر کاری تیروئید: تجزیه ی VLDL – لیپو پروتئین اصلی ناقل TG – افزایشش می یابد، به همین دلیل سطح TG خون در آزمایش TG کاهش می یابد.
آزمایش های مرتبط با آزمایش TG
کلسترول: آزمایش اندازه گیری کلسترول توتال خون است که بخشی از مجموعه آزمایش چربی های خون محسوب می شود.
لیپو پروتئین ( LDL, VLDL, HDL ): این پروتئین ها نقش مهمی در انتقال چربی های جریان خون به عهده دارند، همچنین از آن ها برای بررسی احتمال خطر بیماری های کرونر قلبی هم استفاده می شود.