آزمایش پنجگانه بارداری چیست
آزمایش پنجگانه بارداری معمولاً برای بررسی سلامت جنین در دوران بارداری انجام میشود. آزمایش پنجگانه بارداری یک تست خون است که معمولاً در دوران بارداری بین هفتههای 15 تا 20 بارداری انجام میشود. این آزمایش شامل اندازهگیری پنج ماده شیمیایی مختلف در خون مادر است که میتواند به تشخیص مشکلات ژنتیکی یا ناهنجاریهای کروموزومی کمک کند. این آزمایش پنج ماده شیمیایی مختلف را در خون مادر اندازهگیری میکند. اگر شما یک مادر باردار هستید و پزشک برای شما آزمایش پنچگانه بارداری , آزمایشات اولیه بارداری را تجویز کرده و این مقاله ما را مطالعه می کنید به شما پیشنهاد می کنیم برای انجام آزمایشات ماه اول بارداری به آزمایشگاه مجهز و نوین بیمارستان رسالت تهران واقع در ضلع شرقی پل سید خندان، اول 45 متری رسالت، نبش ابوذر غفاری مراجعه کنید در ادامه این پنج ماده را برای شما معرفی می کنیم.
آلفا-فیتوپروتئین (AFP)
این پروتئین توسط کبد جنین تولید میشود و در خون مادر هم قابل اندازهگیری است. سطح غیرطبیعی AFP میتواند نشاندهنده اختلالاتی مانند اسپینا بیفیدا (نواقص لوله عصبی) یا نقصهای دیگر باشد.
گلوبولین هورمونی (hCG)
این هورمون در بارداری توسط جفت ترشح میشود. سطح غیرطبیعی hCG میتواند به مشکلاتی مانند سندرم داون (تریزومی 21) اشاره داشته باشد.
استریول (uE3)
این هورمون توسط جفت و کبد جنین تولید میشود. سطح پایین استریول ممکن است نشاندهنده مشکلاتی در روند رشد جنین یا اختلالات کروموزومی مانند سندرم داون باشد.
اینهایبین-A (Inhibin-A)
این پروتئین توسط جفت تولید میشود و میتواند برای تشخیص خطر سندرم داون یا دیگر اختلالات کروموزومی مفید باشد. سطح بالای این ماده ممکن است نشاندهنده خطر بالاتر برای برخی از ناهنجاریها باشد.
آلبومین (PAPP-A)
این پروتئین هم توسط جفت تولید میشود و میتواند به ارزیابی ریسک مشکلات ژنتیکی و کروموزومی مانند سندرم داون کمک کند. سطح پایین این پروتئین میتواند نشاندهنده مشکلاتی در رشد جنین یا اختلالات دیگر باشد.
اهداف آزمایش پنجگانه بارداری چیست
آزمایش پنجگانه بارداری (که به عنوان آزمایش"آزمایش غربالگری سهماهه اول" نیز شناخته میشود) مجموعهای از آزمایشهای خون است که برای ارزیابی خطر بروز برخی ناهنجاریهای کروموزومی و مشکلات مادرزادی در جنین انجام میشود. این آزمایش معمولاً در سهماهه اول بارداری (بین هفتههای ۱۵ تا ۲۰) انجام میشود و میتواند به شناسایی برخی شرایط خاص کمک کند. اهداف اصلی این آزمایش عبارتند از:
غربالگری برای سندرم داون (تریزومی ۲۱): آزمایش پنجگانه میتواند شانس ابتلای جنین به سندرم داون را ارزیابی کند، که یک اختلال کروموزومی است و موجب ناتوانیهای ذهنی و برخی مشکلات جسمانی میشود.
غربالگری برای سندرم ادواردز (تریزومی ۱۸): این سندرم نیز یک اختلال کروموزومی است که موجب بروز مشکلات شدید جسمانی و ذهنی در جنین میشود و احتمال بقا نوزاد در این حالت بسیار کم است.
غربالگری برای سندرم پاتو (تریزومی ۱۳): سندرم پاتو نیز یک اختلال کروموزومی است که موجب ناهنجاریهای شدید در جنین میشود و احتمال زنده ماندن نوزاد در این حالت بسیار کم است.
ارزیابی خطر نواقص لوله عصبی: مانند اسپینا بیفیدا یا آنانسفالی (عدم تشکیل کامل مغز یا نخاع در جنین) که ممکن است منجر به مشکلات جدی در رشد و توسعه نوزاد شود.
شناسایی مشکلات مرتبط با رشد غیرطبیعی جنین: نتایج این آزمایش ممکن است به پزشکان کمک کند تا برخی مشکلات مربوط به رشد و توسعه جنین را شناسایی کنند که ممکن است نیاز به بررسیهای بیشتر داشته باشد. آزمایش پنجگانه معمولاً در ترکیب با نتایج سونوگرافی و ارزیابیهای دیگر برای ارائه ارزیابی دقیقتر از وضعیت جنین و خطرات احتمالی استفاده میشود. اگر نتایج این آزمایش غیرطبیعی باشد، ممکن است پزشک تستهای دقیقتری مانند آمنیوسنتز یا بیوپسی جفت برای تأیید تشخیص تجویز کند.
آزمایش خون بارداری ناشتایی نیاز دارد ؟
آزمایش خون بارداری (به نام آزمایش بتا HCG) معمولاً نیاز به ناشتا بودن ندارد. این آزمایش برای اندازهگیری سطح هورمون HCG در خون انجام میشود که در صورت بارداری در بدن ترشح میشود. با این حال، برای برخی از آزمایشهای دیگر که ممکن است همراه با آزمایش خون بارداری انجام شوند، مانند آزمایشهای سطح قند خون یا چربی خون، ممکن است پزشک توصیه کند که شما ناشتا باشید. به طور کلی، آزمایش خون بارداری میتواند در هر زمان از روز انجام شود و نیاز به ناشتا بودن ندارد. اگر پزشک شما توصیه خاصی دارد، بهتر است طبق آن عمل کنید.
آزمایش های عمومی دوران بارداری
در دوران بارداری، انجام برخی آزمایشهای پزشکی برای نظارت بر سلامت مادر و جنین ضروری است. این آزمایشها به شناسایی مشکلات احتمالی و پیشگیری از عوارض کمک میکنند. در ادامه برخی از آزمایشهای عمومی و معمول که در دوران بارداری انجام میشود آورده شده است:
آزمایش خون اولیه بارداری
این آزمایش در ابتدای بارداری برای ارزیابی وضعیت عمومی مادر انجام میشود و شامل موارد زیر است.
سطح هورمون HCG: برای تأیید بارداری و بررسی سلامت جنین.
آزمایش گروه خون و Rh فاکتور: برای مشخص شدن گروه خون مادر و تشخیص خطرات احتمالی مربوط به ناسازگاری Rh در صورتی که مادر Rh منفی و پدر Rh مثبت باشد.
سطح هموگلوبین (برای بررسی کمخونی).
آزمایش هپاتیت B، HIV، سیفلیس و سایر بیماریهای مقاربتی.
سطح قند خون (برای شناسایی دیابت بارداری).
آزمایش ادرار
آزمایش پروتئین ادرار : برای بررسی وجود پروتئین در ادرار که میتواند نشاندهنده مشکلات کلیوی یا فشار خون بالا (پرهاکلامپسی) باشد.
آزمایش گلوکز ادرار : برای تشخیص احتمال دیابت بارداری.
آزمایش کشت ادرار: برای تشخیص عفونتهای ادراری.
آزمایش اولتراسوند (سونوگرافی)
سونوگرافی اولیه : برای تأیید بارداری، بررسی سن جنین، تعداد جنینها (در صورت چندقلویی) و وضعیت سلامت جنین.
سونوگرافی مورفولوژی (اسکن آناتومیک) : این سونوگرافی معمولا بین هفته 18 تا 22 بارداری انجام میشود و برای بررسی ساختار بدن جنین و تشخیص مشکلات احتمالی مانند نقصهای مادرزادی استفاده میشود.
آزمایش غربالگری نقصهای ژنتیکی
آزمایش غربالگری سهگانه یا آزمایش غربالگری چهارگانه : برای ارزیابی خطر ابتلا به نقصهای کروموزومی مانند سندرم داون و دیگر اختلالات ژنتیکی.
آزمایش NIPT : آزمایشی دقیقتر که برای بررسی خطر نقصهای کروموزومی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سندرم پاتائو انجام میشود.
آزمایش گلوکز (برای تشخیص دیابت بارداری)
آزمایش تحمل گلوکز (OGTT): این آزمایش معمولاً بین هفتههای 24 تا 28 بارداری انجام میشود و برای تشخیص دیابت بارداری استفاده میشود.
آزمایشهای مربوط به سلامت مادر
آزمایش فشار خون: برای بررسی فشار خون و جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند پرهاکلامپسی.
آزمایش ادرار برای پروتئین: برای شناسایی علائم اولیه پرهاکلامپسی (فشار خون بالا).
آزمایش ویتامین D و آهن: برای بررسی کمبودهای تغذیهای که ممکن است به سلامت مادر و جنین آسیب برساند.
آزمایشهای مربوط به عفونتها
آزمایش توکسوپلاسموز: برای بررسی عفونتهای توکسوپلاسموز که میتواند به جنین آسیب برساند.
آزمایش CMV سیتومگالوویروس : برای بررسی وجود این ویروس که میتواند برای جنین خطرناک باشد.
آزمایش استرپتوکوک گروه B: برای تشخیص عفونت استرپتوکوک گروه B که میتواند در زمان زایمان به نوزاد منتقل شود.
آزمایشهای تکمیلی (در صورت نیاز)
آزمایش مایع آمنیوتیک (آمنیوسنتز): در صورت نیاز، برای بررسی مشکلات ژنتیکی و کروموزومی در جنین.
آزمایش CVS چینهچینیبرداری از جنین : برای تشخیص اختلالات ژنتیکی در هفتههای 10 تا 12 بارداری.
این آزمایشها معمولاً طبق برنامهریزی پزشکی و بر اساس تاریخ بارداری مادر انجام میشوند. همچنین بسته به شرایط خاص هر مادر و جنین، ممکن است برخی آزمایشها لازم نباشند یا آزمایشهای اضافی نیاز باشد. توصیه میشود که تمامی آزمایشها تحت نظر پزشک انجام شود تا از سلامت مادر و جنین مراقبت شود. شما همشهریان عزیز تهرانی می توانید برای انجام آزمایش پنجگانه بارداری و آزمایش بارداری در تهران به آزمایشگاه بیمارستان رسالت تهران که از مجهز ترین آزمایشگاه های تهران است مراجعه کنید انواع آزمایش ها از جمله تست بارداری فوری و همچنین آزمایش خون بارداری در هفته اول در این آزمایشگاه قابل انجام است برای اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.