آزمایش تیروئید چیست؟ آزمایشگاه تست تیروئید کدامند؟ بدن انسان جهت تنظیم اعمال حیاتی خود دارای یک سری غدد درون ریز و برون ریز می باشد یکی از مهمترین غدد درون ریز بدن غده تیروئید است. این غده به شکل پروانه است که در جلوی نای قرار گرفته است. آناتومی این غده به شکلی است که در حالت سالم و نرمال قابل شناسایی نیست ولی در زمان اختلال و بیماری بزرگ شده و در جلوی گلو قابل لمس می شود.این غده در بدن دو هورمون ترشح می کند بنام هورمون 1-تری یدوتیرونین (T3)2-تیروکسین (T4).غده تیروئید تحت تاثیر هورمون TSH است که از غده هیپوفیز ترشح می گردد.
هورمون های تیروئید جهت رشد نرمال مغز به خصوص در سه ساله اول زندگی کودک ضروری هستند. اطفال حتی در سنین بالاتر نیز به هورمون های تیروئیدی جهت رشد و تکامل طبیعی خود احتیاج دارند و بالغین جهت تنظیم متابولیسم خود و استفاده از انرژی جهت فعالیت های بدنی روزمره به این هورمون ها نیازمند هستند.
TSH (Thyroid-stimulating hormone) یک هورمون گلیکوپروتئینی با وزن مولکولی 26600 دالتون میباشد که توسط سلول های تیروتروپیک بخش قدامی هیپوفیز ترشح می شود. هورمون TSH ترشح هورمون های T3 و T4 در تیروئید را بالا می برد. پس از کاهش سطح هورمونهای تیروئیدی ترشح TSH در خون افزایش مییابد. سنجش سطح این هورمون در پیگیری کمکاری یا پرکاری تیروئید بسیار دارای اهمیت است و این تست یک تست انتخابی جهت غربالگری هیپوتیروئیدی نوزادان می باشد .درواقع بدن در زمان افزایش هورمونهای تیروئیدی میزان TSH کمتری ترشح می کند و در زمان کمبود هورمونهای تیروئیدی با افزایش ترشح TSH تلاش می کند تا این کمبود را جبران کند.حداکثر میزان ترشح هورمون TSH درهنگام شب می باشد.هورمون TSH تحت تاثیر هورمون دیگری بنام هورمون TRH می باشد که از غده هیپوتالاموس ترشح می گردد.
TRH هورمون اصلی محرک جهت سنتز و ترشح TSH است. حدودا بعد از ۱ دقیقه از تجویز TRH سطح ترشح TSH به حداکثر میزان خود در خون میرسد.
اختلالات تیروئید جزء شایعترین اختلالات غدد درون ریز میباشد، بطور مثال شیوع هایپوتیروئیدی یا بیماری هاشیموتوحتی تا ۵ % جمعیت عمومی نیز گزارش شده است.همچنین به دلایل ناشناخته اختلالات تیروئید در زنان نسبت به مردان 11 برابر شایعتر میباشد، در مراحل اولیه کم کاري تیروئید با علایم و نشانه هاي غیر قابل تشخیص همراه است )تحت بالینی(، وضعیت جبران شده را میتوان با توجه به افزایشTSH هورمون محرک تیروئید بیشتر از حد محدوده طبیعی و سطح تیروکسین T4 نرمال شناسایی کرد .
کم کاري تیروئید میتواند منجر به تاخیر در رشد کلی بدن، عقب ماندگی ذهنی- فیزیکی، اختلال در سیستم شنوایی، میوپاتی، اختلال یادگیري، و همچنین منجر به تاخیر در رشد گفتار و زبان،تولید گفتار و اختلال در صدا شود . علایم کمکاري تیروئید شامل:ضعف، خستگی، عدم تحمل سرما، یبوست، افزایش وزن، کاهش ضربان قلب، ادم اطراف چشم و اختلال در فاز بازگشت رفلکس هاي تاندونی می باشد. در این موارد سطح TSH افزایش می یابد و سطح T4, FREE T4, T3 , FREE T3 کاهش می یابد.
علاوه بر کم کاری تیروئید این غده همچنین ممکن است دچار پرکاری شود که علایم پرکاري تیروئیدیا هایپرتیروئیدی یا بیماری گریوز شامل تپش قلب، کاهش وزن، لرزش ، بی خوابی، اضطراب، ریزش مو و عدم تحمل گرما میباشد.،در این زمان TSHسرکوب شده و سطح سرمی آن کاهش پیدا کرده، و سطح, T3, T4, FREE T3, FREE T4افزایش می یابد. ، جهت پیگیري افراد مبتلا به پرکاري تیروئید سطح TSH اندازه گیري میشود.
چه زمانی انجام تست TSH لازم است؟؟
زمانی که فرد دارای علائم پر کاری یا کم کاری تیروئید باشد یا زمانی که تیروئید فرد بزرگ شود (گواتر) یا فرد دچار ندول تیروئید باشد در این زمان توصیه می شود که هورمون های تیروئیدی و TSH ارزیابی شوند.
مقدرا نرمال هورمون TSH در بدن چقدر است؟؟
مقدار این هورمون در سرم افراد در سنین مختلف متفاوت است. رنج مقادیر نرمال در سنین مختلف در جدول زیر گزارش شده است.البته باید هر آزمایشگاه مقادیر نرمال خود را به دست اورد.
تفسیر نتایج مربوط به تست هورمون TSH چگونه است؟؟
در زمان قرائت نتایج تست TSH غیر از حالت نرمال دو حالت ممکن است اتفاق بیفتد شامل میزان بالای هورمون TSH یا میزان پایین هورمون TSH که هر کدام را در ادامه تفسیر خواهیم کرد.
اگر سطح هورمون TSH در بدن بیش از حد نرمال باشد نشانه این است که غده تیروئید میزان کمتری هورمون T3و T4 در خون ترشح می کند و بدن جهت جبران این کمبود هورمون TSH بیشتری آزاد کرده است تا غده تیروئید را وادار به فعالیت بیشتری نماید. در واقع میزان زیاد TSH نشان دهنده کم کاری تیروئید است.
در حالت مقابل اگر سطح هورمون های تیروئیدی T3,T4 در بدن بیش از حد نرمال باشد لذا هیپوفیز جهت مقابله با این سطح بالای هورونهای تیروئیدی TSH کمتری را آزاد می کند درحقیقت سطح پایین TSH نشانه پرکاری غده تیروئید می باشد.
در حالتی دیگر ممکن است همزمان هم هورمون های تیروئیدی T3و T4 و نیز هورمونTSH دارای سطح پایین باشند که این به علت اختلالات غده هیپوفیز و کم کاری غده هیپوفیز است که علت های مختلفی ممکن است داشته باشد از جمله خون ریزی و یا کاهش خونرسانی به هیپوفیز، تومورهای غده هیپوفیز، پرتو درمانی و یا عمل جراحی خود هیپوفیز .
آزمایش های مرتبط با تست TSH شامل موارد زیر می باشد.
• T4
• T3
• ANTI TG
• ANTI TPO
• FT4
• FT3
در ادامه به طور خلاصه در مورد این آزمایشات توضیح خواهیم داد.
غده تیروئید هورمونی به نام تری یدوتیرونین تولید می کند که به هورمون T3نیز معروف است. همچنین هورمونی به نام تیروکسین تولید میشود که به T4 معروف است. این دو هورمون سوخت و ساز بدن ،دما و ضربان قلب را تنظیم میکنند.
آزمایش آنتیتیروگلوبولین یکی از آزمایشات مربوط به غده تیروئید است. با این آزمایش میتوان میزان غلظت تیروگلوبولین را مورد بررسی قرار داد. از این تست جهت درمان کمکاری ،پرکاری، و درمان سرطان تیروئید استفاده می گردد.
. در حالت عادی و در شخصی که فعالیت تیروئید او نرمال است، میزان این ماده بسیار کم است. در زمان بالا بودن سطح تیروگلوبولین و پس از خارج کردن غده تیروئید از بدن باید سطح تیروگلوبولین در بدن کاهش پیدا کند. در غیر این صورت احتمال دارد که مقداری از غده تیروئید در بدن باقی مانده باشد، که در ادامه باید تحت نظر پزشک بیمار به درمان خود ادامه دهد.
در بعضی موارد سیستم ایمنی بدن به بافت های بدن حمله می کند و سبب ایجاد اختلال و بیماری می شود . یکی از این بیماریها خود ایمن مربوط به غده تیروئید است. در این بیماری دستگاه ایمنی ،غده تیروئید را مورد حمله قرار می دهد.
هدف از این آزمایش تشخیص آنتی بادیهای ضد پراکسیدز تیروئیدیا TPO در بدن است. TPO آنزیمی است که در تیروئید حضور دارد و نقش مهمی در تولید هورمونهای تیروئیدی T3 ,T4 بازی می کند. در آزمایش anti TPO ما به دنبال آنتی بادی خود ایمن بر علیه این آنزیم هستیم که اگر مقدار این آنتی بادی بالا باشد نشانه بیماری خود ایمن بر علیه تیروئید است.
جهت بررسی عملکرد تیروئید از تست T3 به دو صورت T3 آزاد یا free T3 استفاده میشود
بیشتر T3 موجود در خون به پروتئین هایی متصل است و T3 که به پروتئین متصل نمیشود T3 آزاد نامیده می شود و به شکل محدود در خون گردش دارد.
زمانی که ترشح هورمون TSH در بدن ما غیر نرمال باشد ولی نتیجه آزمایش T4 نرمال باشد یا شخص علائم پرکاری تیروئید داشته باشد، از آمایش Free T3 در خون استفاده میشود
تیروئید هورمونی به نام تیروکسین ترشح می کند که به T4 معروف است. این هورمون در چندین عملکرد نقش دارد از جمله رشد و متابولیسم
این هورمون در بدن انسان به دو شکل وجود دارد شامل: T4 و FREE T4
که T4 به پروتئین متصل است و نمی تواند وارد بافت های بدن شود ولی FREE T4 به پروتئین متصل نیست و قادر خواهد بود که وارد بافت گردد. این آزمایش زمانی که فرد دچار یک ندول در ناحیه تیروئید است یا نتیجه آزمایش TSH آن غیر طبیعی است یا در زمانی که فرد تحت درمان یک اختلال تیروئیدی است درخواست می شود.
برای تست TSH آیا باید ناشتا باشیم؟
طبق گزارشات و رفرنس های علمی نیاز به ناشتایی جهت تست TSH نیست اما به دلیل هم زمان بودن این تست با سایر آزمایشات اگر فرد ناشتا به آزمایشگاه مراجعه کند بهتر است.
چه داروهایی با این تست ممکن است تداخل کند؟
مصرف برخی دارو ها ممکن است دقت آزمایش را کاهش دهد بهتر است در زمان انجام آزمایش داروهای زیر مصرف نگردد:
دوپامین، آمیودارون ، لیتیوم، یدید پتاسیم، پردنیزول. البته بهتر است جهت قطع مصرف با پزشک معالج مشورت انجام گردد.
آزمایشات تیروئید
متخصصان مراقبت های بهداشتی از آزمایشات تیروئید برای بررسی میزان عملکرد تیروئید و یافتن علت مشکلاتی مانند پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید استفاده می کنند. تیروئید یک غده پروانه ای شکل کوچک در جلوی گردن شما است که دو هورمون تیروئید می سازد: تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3). هورمونهای تیروئید نحوه استفاده بدن از انرژی را کنترل میکنند، بنابراین تقریباً بر تمام اندامهای بدن، حتی قلب شما تأثیر میگذارند.
آزمایشات تیروئید به متخصصان کمک می کند تا بیماری های تیروئید را بشناسند از جمله بیماری های زیر مانند:
- پرکاری تیروئید - زمانی که سطح هورمون تیروئید بیش از حد بالا باشد
- بیماری گریوز، شایع ترین علت پرکاری تیروئید
- کم کاری تیروئید - زمانی که سطح هورمون های تیروئید خیلی پایین است
- بیماری هاشیموتو، شایع ترین علت کم کاری تیروئید
- پیوند خارجی ندول های تیروئید و سرطان تیروئید
- پزشک شما با آزمایش خون شروع می کند و ممکن است آزمایش های تصویربرداری را نیز تجویز کند.
تیروئید چیست؟
تیروئید غده کوچکی در زیر پوست و ماهیچه ها در جلوی گردن است، در محلی که پاپیون قرار می گیرد. دو نوع هورمون تیروئید تولید می کند: T3 تری یدوتیرونینو T4 تیروکسین. این به بدن کمک می کند تا کارهای زیادی را انجام دهد، مانند دریافت انرژی از غذا، رشد و رشد جنسی.
هیپوفیز غده ای به اندازه نخود در پایین مغز است که هورمون محرک تیروئید (TSH) را می سازد
TSH تحریک کننده تولید هورمون تیروئید است.
بیماری تیروئید چیست؟
برخی از بیماری های تیروئید یا غده هیپوفیز باعث می شود که تیروئید هورمون تیروئید بیش از حد تولید کند یا به اندازه کافی نباشد:
اگر تیروئید بیش از حد فعال باشد، هورمون تیروئید بیش از حد ترشح می کند و باعث پرکاری تیروئید می شود. بدن سریعتر از آنچه باید انرژی مصرف می کند و فعالیت شیمیایی (مانند متابولیسم) در سلول ها سرعت می گیرد. علائم ممکن است شامل تعریق، لرزش، کاهش وزن و ضربان قلب سریع باشد.
اگر تیروئید کم کار باشد، هورمون تیروئید بسیار کمی تولید می کند و باعث کم کاری تیروئید می شود. بدن انرژی را کندتر مصرف می کند و فعالیت شیمیایی (متابولیسم) در سلول ها کند می شود. علائم ممکن است شامل خستگی، احساس سرما، یبوست، خشکی پوست و رشد کند قد در کودکان باشد.
هم کم کاری تیروئید و هم پرکاری تیروئید می توانند تیروئید را بزرگتر از حد طبیعی کنند. بزرگ شدن غده تیروئید در زیر پوست جلوی گردن احساس می شود. وقتی به اندازه کافی بزرگ باشد که به راحتی دیده شود، گواتر نامیده می شود.
سرطان تیروئید در کودکان غیرمعمول است. وقتی این اتفاق بیفتد، نتایج درمان معمولا عالی است.
آزمایش خون تیروئید چیست؟
آزمایشات خون تیروئید که معمولاً سفارش داده می شود عبارتند از:
آزمایش T4: این آزمایش برای اندازه گیری سطح هورمون T4 )تیروکسین) در خون انجام می شود. می تواند به صورت زیر و با دو روش انجام گردد:
T4 کل که کل مقدار تیروکسین خون را اندازه گیری می کند، از جمله مقدار متصل به پروتئین های خون که به انتقال هورمون از طریق جریان خون کمک می کند.
T4 آزاد، که تنها تیروکسینی را اندازه گیری می کند که به پروتئین ها متصل نیست. این بخشی از T4 در خون است که بر نحوه عملکرد سلول های بدن تأثیر می گذارد.
نتایج آزمایش خون T4 می تواند به تشخیص پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید و راهنمایی درمان کمک کند.
آزمایش :TSH آزمایش هورمون محرک تیروئید (TSH) می تواند به عملکرد تیروئید کمک کند. اگر بیماری تیروئید مانع از تولید هورمون تیروئید کافی توسط غده شود، غده هیپوفیز TSH بیشتری را در خون آزاد می کند. اگر تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند، هیپوفیز TSH کمتری ترشح می کند که می تواند سطح TSH را در خون کاهش دهد.
تست T3 کل : تست کل T3 تیروئید هورمون اصلی دیگر را اندازه گیری می کند اغلب به پزشکان در تشخیص پرکاری تیروئید کمک می کند.
تست آنتی بادی تیروئید: تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به غده تیروئید حمله می کند. برای تشخیص آن، پزشکان سطوح بالای آنتی بادی هایی را که نشانه حمله سیستم ایمنی به پروتئین های غده تیروئید است، بررسی می کنند. معمولاً دو نوع آنتی بادی تیروئید اندازه گیری می شود: آنتی بادی های تیروگلوبولین (TgAb) و آنتی بادی های پراکسیداز تیروئید (TPO).
در برخی موارد، نتایج غیرطبیعی آزمایش تیروئید می تواند به دلیل مصرف دارو، وضعیت پزشکی مداوم یا بارداری باشد. در این موارد، ممکن است خود غده تیروئید یا هیپوفیز مشکلی نداشته باشد.
محدوده نرمال نتایج تست عملکرد تیروئید بسته به سن متفاوت است. پزشکان وقتی آنها را تفسیر می کنند به دقت به این موضوع فکر می کنند
بررسی عملکرد تیروئید:
پانل تیروئید برای بررسی عملکرد غده تیروئید کاربرد دارد. این غده مسئول تولید هورمون های مهم برای بسیاری از فرآیندهای بدن است. عملکرد غیر طبیعی تیروئید، مانند کم کاری تیروئید (کم کاری تیروئید) یا پرکاری تیروئید (پرکاری تیروئید)، می تواند منجر به علائم بسیاری شود.
همچنین میتوان از پانل تیروئید برای نظارت بر درمان پرکاری تیروئید و ارزیابی افرادی که درمان با لووتیروکسین دریافت میکنند، استفاده کرد که جایگزین یا مکمل هورمونهای تیروئید کاهش یافته یا غایب ناشی از کمکاری تیروئید، سرطان تیروئید، گرههای تیروئید و گواتر میشود.
آزمایش چه چیزی را اندازه گیری می کند؟
برای بررسیب پانل تیروئید از یک نمونه خون استفاده می شود. به طور خاص، میزان هورمون های تیروئید و هورمون های محرک تیروئید را در بدن اندازه گیری می کند.
چه زمانی باید این آزمایش را انجام دهم؟
اگر علائم پرکاری تیروئید یا کم کاری تیروئید را احساس کردید، پانل تیروئید را در نظر بگیرید. نکته دشوار این است که علائم متفاوت است و به راحتی می توان آنها را نادیده گرفت.
علائم شایع پرکاری تیروئید:
- عصبی بودن، اضطراب و تحریک پذیری
- نوسانات خلقی
- مشکل در خوابیدن
- خستگی
- حساسیت به حرارت
- اسهال
- تکرر ادرار
- تشنگی مداوم
- خارش
- کاهش تمایلات جنسی
- علائم کم کاری تیروئید عبارتند از:
- خستگی
- حساسیت به سرما
- افزایش وزن
- یبوست
- افسردگی
- حرکات و افکار آهسته
- درد و ضعف عضلانی
- گرفتگی عضلات
دلیل دیگر برای انجام آزمایش تیروئید این است که در حال حاضر تحت درمان تیروئید هستید و پزشک شما می خواهد تعیین کند که آیا این آزمایش موثر است یا اینکه تیروئید شما بزرگ شده است.
چگونه می توانم آزمایش تیروئید بدهم؟
پانل تیروئید نیاز به نمونه خون دارد. تست آزمایشگاهی شامل استفاده از سوزن برای برداشتن مقدار کمی خون از ورید بازوی شما. این روش میتواند در مطب پزشک، بیمارستان یا محل آزمایش آزمایشگاهی انجام شود.
در بیشتر موارد، پانل تیروئید توسط پزشک تجویز می شود. گاهی اوقات اگر در ارزیابی اولیه سطوح غیر طبیعی هورمون محرک تیروئید مشاهده شود، تجزیه و تحلیل پانل تیروئید به طور خودکار توسط آزمایشگاه روی نمونه خون اصلی انجام می شود.
هزینه آزمایش چقدر است؟
هزینه پانل تیروئید بستگی به پوشش بیمه ای شما و محل انجام آزمایش دارد. در صورت سفارش دکتر، بیمه معمولاً پانل تیروئید را پوشش میدهد. برای جزئیات هزینه های خاص با برنامه بهداشتی با بیمه گر خود تماس بگیرید. بیمه شما ممکن است آزمایش پانل تیروئید را در مطب پزشک، بیمارستان یا آزمایشگاه پوشش دهد، اما شما مسئول تمام هزینههای مشترک یا هزینههای فرانشیز خواهید بود.
انجام آزمایش تیروئید
آزمایش پانل تیروئید بر روی نمونه خون انجام می شود. اگر پزشک آزمایش را انجام دهد، نمونه خون از خونگیری از ورید با سوزن گرفته می شود.
قبل از آزمون
هیچ آمادگی خاصی برای خونگیری لازم نیست. اما برای اطمینان از صحت آنالیز پانل تیروئید، هر گونه داروهای تجویزی یا بدون نسخه را که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر هورمون تیروئید را به عنوان درمان تیروئید مصرف می کنید قبل از مصرف دوز روزانه باید نمونه خون شما گرفته شود. همچنین اگر قبل از انجام آزمایش احساس بیماری می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید. معمولاً در صورت بیماری یا بستری شدن در بیمارستان، خونگیری به تعویق می افتد زیرا برخی از بیماری ها می توانند بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارند.
در طول آزمون
یک متخصص پزشکی در مطب یا آزمایشگاه یک نمونه خون برای پانل تیروئید با وارد کردن یک سوزن در رگ بازوی شما می گیرد. آنها ممکن است از یک تورنیکت روی بازوی شما استفاده کنند و محل سوراخ قبل از خونگیری ضدعفونی می شود.
ممکن است یک سوزش کوتاه از سوزن را تجربه کنید، اما درد به طور معمول حداقل و کوتاه مدت است.
بعد از تست
هنگامی که خونگیری کامل شد، از بانداژ یا سواب پنبه ای برای جلوگیری از خونریزی استفاده می شود. این احتمال وجود دارد که شما باید آن را برای یک ساعت یا بیشتر در جای خود نگه دارید. پس از پایان آزمون، میتوانید به فعالیتهای عادی، از جمله رانندگی، بازگردید و ممکن است به شما توصیه شود تا چند ساعت پس از آزمون از انجام فعالیتهای شدید با بازو خودداری کنید. در صورت مشاهده هرگونه درد، خونریزی یا علائم عفونت مداوم، با پزشک خود تماس بگیرید.
تفسیر نتایج آزمون
نتایج شما یافته های هر هورمون تیروئید خاص را فهرست می کند. ممکن است شامل محدوده های مرجع برای نتایج عادی باشد یا نشان دهد که آیا نتایج شما در هر دسته طبیعی است یا غیر طبیعی.
محدوده مرجع برای هر هورمون تیروئید بر اساس سن، وضعیت سلامتی و آزمایشگاهی که آزمایش را انجام می دهد متفاوت است. محدوده مرجع هیئت پزشکی داخلی آمریکا برای هر قسمت از پانل تیروئید در زیر فهرست شده است:
0.5: TSH تا 4 mIU/L
FREE T4: 0.8 تا 1.8 ng/dL در بزرگسالان.
T3کل 80: تا 180 نانوگرم در دسی لیتر
از آنجایی که این یک تست پانل است، نتایج به طور کلی با هم تفسیر می شوند. اگرچه TSH شاخص اولیه عملکرد تیروئید است، اما T4 آزاد و T3 کل به پزشکان کمک می کند تا شدت اختلالات تیروئید را درک کنند. اگر شما مقادیر TSH طبیعی داشته باشید، ممکن است مقادیر T3 و/یا T4 غیرطبیعی مرتبط با شرایط غیرمرتبط با تیروئید داشته باشید.
به خاطر داشته باشید که پانل تیروئید بخش مهمی از فرآیند تشخیصی است، اما نمی تواند به تنهایی وضعیت تیروئید را به طور قطعی تشخیص دهد. با نتایج غیرطبیعی، پزشک میتواند یافتههای خاص و معنای آنها را در موقعیت شما به بهترین شکل توضیح دهد.
تیروئید هاشیموتو چیست؟
ساختاری که مسئول ترشح هورمون هایی است که تقریباً بر تمام سلول های بدن تأثیر می گذارد، غده تیروئید نامیده می شود. این ساختار از طریق هورمون ها بر فرآیندهای متابولیک بدن تأثیر می گذارد و نحوه استفاده بدن از انرژی را تنظیم می کند.
بیماری هاشیموتو التهاب غده تیروئید ناشی از اختلال در سیستم ایمنی است. بیماری هاشیموتو یک بیماری خود ایمنی است.
در مورد بیماری هاشیموتو، مکانیسم حفاظتی در بدن بافت تیروئید را به عنوان یک خارجی می شناسد و آنتی بادی هایی برای تخریب غده تیروئید تولید می کند. از آنجایی که غده تیروئید توسط بدن به عنوان یک خطر تلقی می شود، مقادیر زیادی آنتی بادی ضد TPO و آنتی بادی های ضد تیروگلابولین توسط سیستم ایمنی تولید می شود. این آنتی بادی های تولید شده توسط بدن به غده تیروئید می چسبند و سلول های تیروئید را از بین می برند. در طی این فرآیند، تعداد زیادی سلول التهابی در غده تیروئید جمع میشود و در نتیجه التهاب، غده تیروئید سلول ها از بین می روند. در اثر تخریب غده تیروئید توسط دفاع بدن، غده تیروئید کوچک می شود و کاهش هورمون تیروئید مشاهده می شود. بیماری هاشیموتو وضعیتی است که در آن هورمون تیروئید به دلیل کوچک شدن غده تیروئید کاهش می یابد.
در اولین دوره که هورمون تیروئید شروع به کاهش می کند، بیمار گواتر کوچک و آنتی بادی های آنتی TPO بالایی در خون خود دارد. هورمون های TSH، T3، T4 در مرحله اول طبیعی هستند. در فرآیندهای پیشرونده، نارسایی تیروئید در مرحله اولیه رخ می دهد و سپس نارسایی کامل تیروئید رخ می دهد.
علائم بیماری هاشیموتو چیست؟
هیچ یافته بالینی واضحی در بیماری هاشیموتو وجود ندارد. بیماری هاشیموتو معمولاً می تواند باعث کمبود هورمون تیروئید و همچنین افزایش هورمون تیروئید شود. در این موارد، اگرچه مختص بیماری نیست، اما ممکن است علائم مختلفی به دلیل تغییرات هورمون تیروئید در بدن ایجاد شود
می توان علائم اصلی بیماری هاشیموتو را به شرح زیر فهرست کرد.
- خشکی پوست
- تغییر در صدا
- یبوست
- افزایش وزن مکرر
- خنک شدن آسان و گرم شدن سخت
- خستگی
- کاهش تولید انرژی در اثر تغییرات هورمون تیروئید و کند شدن حرکات، کمبود انرژی، خواب آلودگی.
این علائم که به عنوان علائم بیماری هاشیموتو درج شده است علائمی است که در بسیاری از بیماری های دیگر نیز مشاهده می شود و به همین دلیل تشخیص بیماری هاشیموتو بسیار سخت است. در این راستا؛ علائمی مانند ضربان قلب پایین، مشکل در تمرکز، کاهش سرعت حرکات، فراموشی، تورم زیر چشم و صورت، بی اشتهایی، افسردگی، تحریک پذیری، رشد زبان، بی نظمی قاعدگی، ریزش مو نیز قابل مشاهده است.
در مورد بیماری هاشیموتو، سطح کلسترول معمولا بالا است. این وضعیت می تواند باعث ایجاد بیماری های قلبی عروقی در فرد شود. در هاشیماتو پیشرفته جمع شدن آب ممکن است در غشای قلب، ریه ها و شکم رخ دهد.
تغذیه در تیروئید هاشیموتو چگونه باید باشد؟
رژیم غذایی خاصی برای بیماری هاشیموتو وجود ندارد. در بیماری هاشیموتو، مانند بسیاری از بیماری ها، رژیم غذایی سالم یک گزینه درمانی مهم و موثر است.
اگرچه مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد ید اضافی باعث ایجاد بیماری هاشیموتو می شود، اما صحت این وضعیت به طور قطعی اثبات نشده است.
همچنین مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد مصرف سلنیوم ساختار هورمونی و سلامت بدن را تنظیم می کند. سلنیوم می تواند آنتی بادی هایی را که در بدن با بیماری هاشیموتو تولید می شود کاهش دهد، اما بر روند بیماری تأثیری ندارد.
میوه ها و سبزیجات غنی از آنتی اکسیدان ها می توانند سلامت کلی بدن را بهبود بخشند که از غده تیروئید در برابر آسیب مولکول هایی به نام رادیکال های آزاد محافظت می کند.
در بیماری هاشیموتو مصرف مواد غذایی با محتوای ویتامین B بالا نیز جایگاه مهمی برای سلامت بدن دارد. غذاهای غنی از ویتامین B انرژی را تامین می کنند و همچنین به تنظیم متابولیسم کمک می کنند.
بیماران مبتلا به تیروئید هاشیموتو باید در تغذیه به چه عواملی توجه کنند؟
تغییرات در هورمون تیروئید می تواند باعث کم کاری تیروئید شود که می تواند متابولیسم را در فرد کند کند. وقتی کالری بیش از کالری مصرفی در روز سوزانده نشود، می توان وزن اضافه شود. از این نظر، کاهش وزن باید با هدف عدم افزایش وزن یا حتی در صورت وجود اضافه وزن باشد. در بیماری هاشیموتو باید به تعادل پروتئین در تغذیه توجه شود و مکمل سلنیوم مصرف شود. باید به میزان مصرف نمک یددار توجه شود.
غذاهای گواتروژن، سویا و محصولات مبتنی بر سویا، فرآوری شده و از مصرف غذاهای سرشار از سدیم باید خودداری کرد.
چه چیزی می تواند بر نتایج آزمایش های عملکرد تیروئید تأثیر بگذارد؟
داروها و بیماری ها می توانند در آزمایش های عملکرد تیروئید تاثیر بگذارند. به فردی که نمونه گیری خون را برای شما انجام می دهد از هر چیزی که ممکن است بر روی آزمایش تیروئید تأثیر بگذارد مطلع کنید، به خصوص:
هر گونه بیماری جدی مانند حمله قلبی، عفونت، تروما، بیماری جدی کبد یا نارسایی کلیه
داروهایی که برای درمان اختلالات تیروئید تجویز می شوند، به خصوص در صورت مصرف زیاد یا خیلی کم
هر داروی دیگری که مصرف می کنید، از جمله: قرص های ضد بارداری، هورمون های استروئیدی، ضد تشنج ها، داروهای ضد التهاب، لیتیوم (مورد استفاده برای برخی اختلالات روانی) و آمیودارون (برای کنترل بی نظمی ضربان قلب) و هر مکمل معدنی یا ویتامینی به ویژه اگر حاوی ید یا بیوتین باشد.
چه زمانی باید آزمایش خون عملکرد تیروئید بدهم؟
شما باید به پزشک مراجعه کنید و در صورت داشتن علایم زیر آزمایش خون انجام دهید:
علائم پرکاری یا کم کاری تیروئید
تورم گردن
ضربان قلب نامنظم یا سریع
کلسترول بالا (که باعث تصلب شرایین می شود - تجمع چربی در شریان ها)
پوکی استخوان (استخوان های شکننده یا نازک)
مشکلات باروری، چرخه های قاعدگی غیر طبیعی، سقط مکرر، میل جنسی کم
سابقه خانوادگی اختلالات خودایمنی، مانند دیابت نوع 1، ویتیلیگو و غیره
احساس ناخوشی بعد از بچه دار شدن
برنامه ریزی برای بارداری یا در اوایل بارداری (و سابقه خانوادگی یا سابقه شخصی اختلالات تیروئید، سابقه تیروئیدیت پس از زایمان یا دیابت نوع 1 در گذشته دارید)
شما باید یک بار در سال یا در صورت توصیه پزشک بیشتر آزمایش خون بدهید، اگر:
شما یک اختلال در تیروئید دارید
شما قبلاً درمان تیروئید پرکار (ید رادیواکتیو، جراحی تیروئید، دارو) داشته اید.
قبل از درمان با آمیودارون، لیتیوم یا آلمتوزوماب، سپس 6 تا 12 ماه در طول درمان و 12 ماه پس از درمان
افراد مبتلا به سندرم داون، سندرم ترنر، بیماری آدیسون یا سایر بیماری های خودایمنی نیز باید به طور منظم مورد آزمایش قرار گیرند.
چند نکته مهم….
انجام آزمایش خون دقیق ترین راه جهت تشخیص و مدیریت اختلالات تیروئید می باشد
علائم شما و احساس شما بخش مهمی از تشخیص است
برای سلامتی شما مهم است که سطح TSH در محدوده طبیعی باشد
تکرار آزمایش آنتی بادی در بیماری هاشیموتو بندرت ضروری است
اگر برای اختلال تیروئید دارو مصرف می کنید، ممکن است زمینه ای برای تنظیم دقیق درمان وجود داشته باشد تا احساس بهتری داشته باشید.
اگر یک اختلال تیروئید تشخیص داده شده دارید یا قبلاً درمان تیروئید پرکار داشته اید، مهم است که هر 12 ماه یکبار یا طبق توصیه پزشک آزمایش خون بدهید.
اگر اختلال تیروئید دارید باید در اوایل بارداری آزمایش یا یا اگر قصد بارداری دارید خون بدهید
اگر دارو مصرف می کنید، دوز خود را بدون مشورت با پزشک خود تغییر ندهید
مشکلات تیروئید اغلب در خانواده ها دیده می شود و اگر اعضای خانواده حال عمومی خوبی ندارند، باید تشویق شوند تا با پزشک عمومی خود در مورد اینکه آیا آزمایش تیروئید ضروری است یا خیر صحبت کنند.
پزشکان چگونه کم کاری تیروئید را تشخیص خواهند داد؟
آزمایش خون ممکن است تشخیص کم کاری تیروئید را تایید کند. پزشک سابقه پزشکی شما را می گیرد و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. تشخیص کم کاری تیروئید نمی تواند تنها بر اساس علائم باشد، زیرا بسیاری از علائم آن با علائم سایر بیماری ها یکسان است. به همین دلیل است که پزشک ممکن است از چندین آزمایش خون تیروئید و آزمایش تصویربرداری برای تأیید تشخیص و یافتن علت آن استفاده کند. از آنجایی که کم کاری تیروئید می تواند باعث مشکلات باروری شود، زنانی که برای باردار شدن مشکل دارند اغلب برای مشکلات تیروئید آزمایش می شوند.
پزشکان چگونه کم کاری تیروئید را درمان می کنند؟
کم کاری تیروئید با جایگزین کردن هورمون هایی که تیروئید شما دیگر توانایی ساخت آنها را ندارد، درمان می شود. شما از لووتیروکسین NIH، یک داروی هورمون تیروئید مشابه هورمونی که یک تیروئید سالم می سازد، استفاده می کنید. این فرمول های جدیدتر ممکن است به افرادی که مشکلات گوارشی دارند کمک کند تا هورمون تیروئید را جذب کنند. پزشک ممکن است مصرف دارو را صبح قبل از غذا خوردن توصیه کند.
پزشک حدود 6 تا 8 هفته پس از شروع مصرف دارو به شما پیشنهاد می کند آزمایش خون دهید و در صورت نیاز دوز شما را تنظیم میکند. هر بار که دوز شما تنظیم می شود، آزمایش خون دیگری خواهید داشت. هنگامی که به دوزی که برای شما مؤثر است رسیدید، پزشک احتمالاً آزمایش خون را در 6 ماه و سپس یک بار در سال تکرار می کند.
کم کاری تیروئید شما به احتمال زیاد می تواند کاملاً با داروهای هورمون تیروئید کنترل شود، البته تا زمانی که دوز توصیه شده را طبق دستورالعمل مصرف کنید. هرگز بدون مشورت با پزشک خود، مصرف دارو را قطع نکنید. مصرف زیاد داروهای هورمون تیروئید می تواند موجب مشکلات مهمی شود، مثل فیبریلاسیون دهلیزی یا همچنین پوکی استخوان
اگر در مورد اختلال تیروئید خود سؤالی دارید، باید با یک پزشک متخصص صحبت کنید چون که بهترین گزینه برای مشاوره به شما است. همچنین میتوانید برای اطلاعات بیشتر با آزمایشگاه رسالت تهران تماس بگیرید.
مطالب مرتبط :
آزمایش تیروئید در بارداری | عوارض تیروئید کم کار