تفسیر آزمایش تیروئید|آزمایشگاه بیمارستان رسالت

تفسیر آزمایش تیروئید

آزمایش خون تیروئید بخش مهمی از تشخیص و درمان اختلالات تیروئید است. برخی از نتایج آزمایش تیروئیدمی‌تواند گیج‌کننده باشد، برای مثال، چرا سطح TSH بالا به معنای فعالیت کم تیروئید است؟

این مقاله به آزمایش‌های مختلف خون برای اختلالات تیروئید و اعدادی، تشخیص تیروئید می‌پردازد که ممکن است در نتایج خود مشاهده کنید. همچنین توضیح می دهد که چرا برخی از پزشکان  تست های تیروئید خاصی را ترجیح می دهند در حالی که برخی دیگر انتخاب های متفاوتی دارند. برای انجام آزمایش تیروئید در بارداری می توانید به آزمایشگاه ما مراجعه نمایید.

عملکرد تیروئید

غده تیروئید شما در جلوی گلوی شما قرار دارد. این غده مسئول بسیاری از عملکردهای مهم بدن است، مانند:

متابولیسم (تجزیه غذا برای تولید  انرژی)

عملکرد قلب

عملکرد عضلانی

گوارش

نگهداری استخوان

وقتی عملکرد تیروئید شما کم است، این فرآیندها کند می شوند. ممکن است وزن افزایش یابد، احساس تنبلی و خستگی کنید، وزخم ها  دیر التیام پیدا کنید

عملکرد بیش از حد تیروئید این فرآیندها را سرعت می بخشد. می تواند سبب کاهش وزن ناخواسته، بی قراری و افزایش ضربان قلب باشد. جهت انجام آزمایش تیروئید در منزل باید با شماره های ما تماس بگیرید و هماهنگی های لازم را انجام دهید.

بیماری تیرویید

با مقایسه نتایج آزمایش‌های مختلف تیروئید، یک پزشک می‌تواند بگوید که آیا این موارد را دارید یا خیر:

کم کاری تیروئید (کم کاری تیروئید)

تیروئیدیت هاشیموتو (کم کاری تیروئید خود ایمنی)

پرکاری تیروئید (عملکرد بیش از حد تیروئید)

بیماری گریوز (پرکاری تیروئید خود ایمنی)

در بیماری خودایمنی تیروئید، سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به بافت‌های سالم حمله می‌کند و گویی یک ویروس یا باکتری هستند.

انواع تست های عملکرد تیروئید

هدف از آزمایش خون تیروئید، اندازه‌گیری عملکرد غده تیروئید است. این کار با بررسی هورمون ها و سایر مواد تولید شده توسط غده تیروئید و اندام هایی که عملکرد تیروئید را کنترل می کنند انجام می شود.

یک آزمایش اطلاعات مفیدی در مورد سلامت تیروئید شما ارائه می دهد، اما معمولاً بیش از یک آزمایش لازم است د تا یک تصویر کامل بدست آورید.

هورمون محرک تیروئید

هورمون محرک تیروئید (TSH) به عنوان یک پیام رسان به غده تیروئید عمل می کندو  از غده هیپوفیز می آید نه خود تیروئید.

 

اتفاقی که می افتد این است:

بدن شما به طور مداوم سطح هورمون تیروئید را اندازه گیری می کند.

اگر سطوح پایین باشد، به هیپوفیز شما می گوید که TSH را آزاد کند.

TSH به تیروئید می گوید که تولید هورمون را افزایش دهد.

یا:

اگر سطوح بالا باشد، به هیپوفیز می‌گوید که TSH کمتری ترشح کند.

این به تیروئید سیگنال می دهد که تولید هورمون را کاهش دهد.

هورمون های تیروئید تری یدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4) نامیده می شوند.

 

تری یدوتیرونین T3

T3 هورمون فعال تیروئید است. این  هورمون  به سلول‌های شما می‌گوید که در کنار بسیاری از عملکردهای دیگر، انرژی بیشتری تولید کنند. تیروئید مقداری از ان را ایجاد می کند و بقیه در بافت های دیگر ایجاد می شود.

بسیاری از T3 در بدن در هر زمان معین به پروتئین‌ها متصل می‌شوند که باعث می‌شود فوراً توسط بدن شما قابل استفاده نباشد.

آزمایش خون می تواند T3 را به سه روش مختلف اندازه گیری کند:

TOTAL  T3: مقدار کل تری یدوتیرونین در خون، متصل به پروتئین یا غیر متصل شده است.

 FREE T3 یا آزاد: به پروتئین متصل نیست و توسط بافت‌های شما قابل استفاده است.

Reverse T3 یا معکوس: شکل غیرفعال T3 که به گیرنده‌های تیروئید متصل می‌شود اما نمی‌تواند آنها را فعال کند.

هنگامی که T3 معکوس گیرنده های تیروئید را اشغال می کند، از انجام T3 آزاد جلوگیری می کند. که می تواند منجر به علائم کم کاری تیروئید شود. این معمولاً تنها زمانی اتفاق می‌افتد که بدن به دلیل بیماری شدید یا گرسنگی سعی در ذخیره انرژی دارد.

تیروکسین

T4 درواقع همانند یک هورمون "ذخیره" ایفای نقش می کند. ابتدا بشکل غیر فعال است، سپس بدن شما آن را در زمان و مکان مورد نیاز به T3 تبدیل می کند.

تبدیل شدن، از طریق فرآیندی به نام monodeiodination انجام می شود. یعنی یک اتم ید را از دست می‌دهد تا به T3 تبدیل شود. تست T4 دو مقدار کلیدی را اندازه گیری می کند:

: total t4 مقدار کل تیروکسین موجود در خون.

 این شامل T4 است که با پروتئین پیوند خورده است و T4 که پیوندی ندارد  می شود. این تفاوت بر توانایی آن برای ورود به بافت ها تأثیر می گذارد.

Free t4 این نوع به پروتئین متصل نیست، بنابراین توسط بافت‌های شما قابل استفاده است.

تیروگلوبولین (Tg)

تیروگلوبولین (Tg) پروتئینی است که توسط غده تیروئید ساخته می شود. این بیشتر به عنوان یک نشانگر تومور برای کمک به هدایت درمان سرطان تیروئید اندازه گیری می شود.

درمان اغلب شامل تیروئیدکتومی (برداشتن تیروئید با جراحی) یا درمان رادیواکتیو (RAI) برای از بین بردن غده است. سطح Tg بالا نشانه ای از وجود سلول های سرطانی پس از این درمان ها است.

با مقایسه مقادیر پایه با نتایج بعدی، آزمایش Tg می تواند به پزشک بگوید که آیا درمان های سرطان کارآمد هستند یا خیر. همچنین به آنها می گوید که آیا سرطان در حال بهبود است یا خیر.

آنتی بادی های تیروئید

برخی از اختلالات تیروئید ناشی از بیماری های خود ایمنی است. در این بیماری ها، سیستم ایمنی به اشتباه سلول های تیروئید طبیعی را هدف قرار داده و به آنها حمله می کند. سه آنتی بادی رایج با بیماری خودایمنی تیروئید مرتبط هستند:

آنتی بادی های پراکسیداز تیروئید (TPOAb): در 95 درصد افراد مبتلا به هاشیموتو و حدود 70 درصد از افراد مبتلا به بیماری گریوز شناسایی می شود. TPOAb بالا نیز در تیروئیدیت پس از زایمان دیده می شود.

آنتی بادی های گیرنده هورمون محرک تیروئید (TRAb): در 90 درصد موارد بیماری گریوز یافت می شود، اما فقط در10 درصد موارد هاشیموتو دیده می شود.

آنتی بادی های تیروگلوبولین (TgAb): بدن شما در پاسخ به حضور تیروگلوبولین  آنرا تولید می کند. از هر چهار نفر مبتلا به سرطان تیروئید، یک نفر TgAb بالا خواهد داشت. همچنین در 80٪ از افراد مبتلا به هاشیموتو و بین 50٪ تا 70٪ از مبتلایان به بیماری گریوز شناسایی شده است.

پروتئین های متصل شونده به تیروئید:

آزمایش سطح خون پروتئین هایی که به T3 و T4 متصل می شوند می تواند به پزشکان کمک کند تا مشکلات تیروئید را در افرادی که غدد آنها هنوز به طور طبیعی کار می کنند درک کنند. سه آزمایش رایج عبارتند از:

 

Thyroid binding globulin (TBG):سطح پروتئینی را که هورمون های تیروئید را در خون حمل می کند اندازه گیری می کند.

T3 resin uptake (T3RU):درصد TBG را در یک نمونه خون می شمارد

T3 resin uptake (T3RU): این روش آزمایشی قدیمی‌تر با استفاده از T4 کل ضربدر T3RU برای بررسی عملکرد کم یا بیش از حد تیروئید است.

تفسیر نتایج

نتایج آزمون باید تفسیر شود تا به آنها معنی دهد. یکی از آزمایشاتی که مسلماً بیشترین بینش را در مورد عملکرد تیروئید شما می دهد، TSH است. در کنار نتایج آزمایش‌های T3 و T4 ، TSH حتی ممکن است علت مشکل تیروئید را نیز نشان دهد.

تفسیر نتایج  TSH:

مقادیر TSH خارج از محدوده "طبیعی" نشان می دهد که یک اختلال تیروئید در کار است. مقادیر در محدوده بالا یا پایین یا نزدیک به آن ممکن است نشان دهنده یک اختلال تحت بالینی بدون هیچ علامتی باشد

با توجه به دستورالعمل های انجمن متخصصان غدد بالینی آمریکا (AACE) و انجمن تیروئید آمریکا (ATA) مقادیر TSH به چه معناست:

4.7 تا 10 میلی واحد در لیتر (mU/L) = کم کاری تحت بالینی

10 mU/L یا بیشتر = کم کاری تیروئید

0.1 تا 0.5 mU/L = پرکاری تحت بالینی

0.1 mU/L و کمتر = پر کاری  تیروئید

مقایسه سطوح TSH بالا/پایین و T3/T4

با مقایسه TSH با مقادیر T4، پزشک شما ممکن است بتواند تصویر واضح‌تری از مشکل تیروئید ببیند.

TSH طبیعی+  T4 طبیعی = عملکرد طبیعی تیروئید

TSH پایین T4 + بالا = تیروئید پرکار

TSH بالا T4 + پایین = تیروئید کم کار

TSH پایین T4 + پایین = عملکرد کم تیروئید به دلیل مشکل دیگری مانند اختلال عملکرد غده هیپوفیز

نگاهی به TSH در کنار نتایج آزمایش T3 نیز می تواند به تشخیص کمک کند:

T3 پایین TSH + بالا = عملکرد کم تیروئید

T3 بالا + TSH پایین = تیروئید پرکار

 

تفاسیر دیگر

سایر آزمایشات تیروئید ممکن است بخشی از یک کار استاندارد تیروئید باشد یا در صورت نیاز مورد استفاده قرار گیرد. برخی اهداف خاصی دارند. بقیه برای اهداف غربالگری یا ارزیابی علل احتمالی استفاده می شوند.

آزمایش‌های RT3 می‌توانند به پیدا کردن مشکلات مربوط به کنترل تیروئید کمک کنند. برای مثال،

 افراد مبتلا به سندرمeuthyroid sick syndrome (ESS)، به دلیل بیماری غیرمرتبط با تیروئید، سطح هورمون تیروئید غیرطبیعی دارند.

تست‌های Tg می‌توانند نتایج طولانی‌مدت درمان را پیش‌بینی کنند. تحقیقات نشان داده است که تنها 4 درصد از افرادی که سطح Tg کمتر از 1 دارند، بعد از پنج سال عود خواهند کرد.

 اگر TSH بالا و T4 پایین باشد، آزمایش‌های TPOAb می‌توانند به تأیید بیماری هاشیموتو کمک کنند.

تست‌های TRAb به تشخیص بیماری گریوز کمک می‌کند، تشخیص گواتر چند ندولار سمی را تأیید می‌کند، یا در اواخر بارداری، خطر ابتلای نوزاد به بیماری گریوز یا تیروئید پرکار را بررسی می‌کند.

تست‌های TgAb به تشخیص بیماری خودایمنی کمک می‌کنند یا به شفاف‌سازی نتایج آزمایش‌های درمان پس از سرطان کمک می‌کنند. این به این دلیل است که TgAb گاهی اوقات با خواندن Tg تداخل می کند.

 

آزمایش تیروئید در آزمایشگاه بیمارستان رسالت: گامی مهم در تشخیص و کنترل اختلالات غده تیروئید

غده تیروئید، یکی از غدد درون‌ریز حیاتی بدن است که نقش کلیدی در تنظیم متابولیسم، سطح انرژی، خلق‌وخو، وزن و عملکرد قلب دارد. اختلال در عملکرد این غده می‌تواند باعث بروز علائم متعددی شود که زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل، آزمایش‌های تیروئید از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آزمایش تیروئید یکی از آزمایش‌های مهم در تشخیص و پایش بیماری‌های مرتبط با غده تیروئید است. در آزمایشگاه بیمارستان رسالت تهران، این آزمایش با استفاده از تجهیزات پیشرفته و تحت نظارت متخصصان مجرب انجام می‌شود.​ آزمایشگاه تخصصی بیمارستان رسالت با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و کادر مجرب، امکان انجام دقیق و سریع آزمایش‌های مرتبط با تیروئید را فراهم کرده است.

 

اهمیت بررسی عملکرد تیروئید

غده تیروئید که در قسمت گردن ما قرار دارد، هورمون‌های تیروئیدی T3 و T4را تولید می‌کند که نقش مهمی در تنظیم کردن متابولیسم بدن، دمای بدن، ضربان قلب و رشد دارد. اختلال در عملکرد این غده می‌تواند منجر به کم‌کاری (هیپوتیروئیدیسم) یا پرکاری (هایپرتیروئیدیسم) تیروئید شود که هرکدام علائم و پیامدهای خاص خود را دارند.​

اختلالات تیروئیدی از جمله مشکلات شایع به شمار می‌روند. این اختلالات اغلب به دو دسته مهم تقسیم می‌شوند.

کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism): در این شرایط، غده تیروئید به مقدار لازم هورمون را تولید نمی‌کند. علائمی چون خستگی، افزایش وزن، افسردگی، یبوست، خشکی پوست و حساسیت به سرما ممکن است ظاهر شوند.

پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism): در این وضعیت، غده تیروئید بیش از حد فعال شده و مقدار زیادی هورمون تولید می‌کند. لرزش دست، کاهش وزن، ضربان قلب بالا، اضطراب، تعریق زیاد و بی‌خوابی از جمله علائم آن هستند.

تشخیص به موقع و دقیق این اختلالات به کمک آزمایش‌های خون ممکن است. این آزمایش‌ها عمدتاً شامل اندازه‌گیری سطح هورمون‌های TSH، T3 و T4 است.

 

خدمات آزمایش تیروئید در بیمارستان رسالت

بیمارستان رسالت، به عنوان یکی از مراکز درمانی معتبر در تهران، دارای آزمایشگاهی مجهز و مدرن است که خدمات متنوعی از جمله تست‌های تیروئیدی را با بالاترین استانداردها ارائه می‌دهد. مهم‌ترین ویژگی‌های این مرکز عبارتند از:

استفاده از دستگاه‌های پیشرفته: دقت و صحت نتایج آزمایش‌ها در بیمارستان رسالت به دلیل بهره‌مندی از تجهیزات مدرن، بسیار بالا است.

پرسنل متخصص: نمونه‌گیری توسط کارشناسان با تجربه انجام می‌شود و نتایج توسط پزشکان آزمایشگاه تفسیر می‌گردد.

پاسخ‌دهی سریع: نتایج آزمایش‌ها در مدت‌زمان کوتاهی آماده و به بیمار یا پزشک معالج ارائه می‌شود.

هماهنگی با پزشکان متخصص: در صورت نیاز، نتایج آزمایش مستقیماً به پزشک معالج ارجاع داده می‌شود تا در روند تشخیص و درمان اختلالات تیروئیدی تسریع شود.

 

انواع آزمایش‌های تیروئیدی قابل انجام

در آزمایشگاه بیمارستان رسالت، بسته به نظر پزشک، یکی یا چند مورد از آزمایش‌های زیر انجام می‌شود.

• TSH هورمون محرک تیروئید: حساس‌ترین تست برای بررسی عملکرد تیروئید. سطح بالای آن معمولاً نشان‌دهنده کم‌کاری و سطح پایین آن نشان‌دهنده پرکاری تیروئید است.
• T4 تیروکسین:  هورمون اصلی تولیدشده توسط غده تیروئید. اندازه‌گیری T4 آزاد (Free T4) دقیق‌تر بوده و در اکثر موارد استفاده می‌شود.
• T3 تری‌یدوتیرونین:  معمولاً در بررسی موارد پرکاری تیروئید استفاده می‌شود.
• آنتی‌بادی‌های تیروئیدی (Anti-TPO, Anti-Tg): این آزمایش ها جهت بررسی کردن بیماری‌های خودایمنی مثل تیروئیدیت هاشیموتو یا مانند بیماری گریوز استفاده می شود.

 

آمادگی‌های لازم پیش از آزمایش

برای انجام دقیق‌تر تست‌های تیروئید، لازم است برخی نکات را رعایت کنید.

ناشتا بودن: گرچه برخی تحقیقات نشان داده‌اند که سطح TSH ممکن است بعد از مصرف غذا کاهش یابد، اما برای دقت بیشتر در نتایج، توصیه می‌شود که آزمایش تیروئید در حالت ناشتا انجام شود.

مصرف داروها: قبل از انجام آزمایش، در صورت مصرف داروهای خاص، با پزشک یا مسئول آزمایشگاه مشورت کنید.

اطلاع‌رسانی به مسئول آزمایشگاه: در صورت داشتن بیماری خاص یا شرایط ویژه، حتماً مسئول آزمایشگاه را مطلع کنید تا اقدامات لازم انجام شود.​

 

تفسیر نتایج آزمایش

تفسیر آزمایش تیروئید بستگی به مقادیر به‌دست‌آمده دارد.

TSH بالا و T4 پایین: ممکن است نشان‌دهنده کم‌کاری تیروئید باشد.

TSH پایین و T4 بالا: ممکن است نشان‌دهنده پرکاری تیروئید باشد.

سطوح نرمال TSH و T4: نشان‌دهنده عملکرد طبیعی تیروئید است.​

همچنین، در شرایط خاص مانند بارداری یا بیماری‌های شدید، ممکن است نیاز به آزمایش‌های تکمیلی مانند RT3 یا آنتی‌بادی‌های تیروئید باشد

 

چرا بیمارستان رسالت؟

علاوه بر تجهیزات مدرن و کادر مجرب، بیمارستان رسالت از نظر دسترسی جغرافیایی نیز شرایط مناسبی دارد. بیماران ساکن شرق تهران و مناطق مرکزی می‌توانند بدون صرف وقت و انرژی زیاد از خدمات این مرکز بهره‌مند شوند. همچنین، امکان نوبت‌گیری اینترنتی و پیگیری نتایج به صورت آنلاین، فرآیند را برای مراجعین بسیار ساده کرده است.

 

هزینه آزمایش تیروئید

قیمت آزمایش تیروئید در آزمایشگاه بیمارستان رسالت تهران طبق تعرفه‌های مصوب وزارت بهداشت و مورد تایید این وزارتخانه است. این آزمایشگاه با اکثر بیمه‌های درمانی قرارداد دارد و خدمات خود را با قیمت‌های منصفانه ارائه می‌دهد .​

اختلالات غده تیروئید ممکن است به صورت خاموش یا تدریجی ظاهر شوند، اما تأثیر آن‌ها بر سلامت عمومی بدن بسیار عمیق است. آزمایش‌های تیروئیدی ابزار مهمی برای تشخیص زودهنگام این بیماری‌ها هستند. با مراجعه به آزمایشگاه بیمارستان رسالت، می‌توانید با خیال راحت از دقت و صحت نتایج اطمینان حاصل کنید و گامی مؤثر در جهت حفظ سلامت خود بردارید.

 

سخن پایانی:

امروزه بسیاری از آزمایش‌های خون تیروئید، از جمله آزمایش‌های هورمون‌های تیروئید، هورمون محرک تیروئید، آنتی‌بادی‌های تیروئید و نشانگرهای سرطان تیروئید در دسترس هستند. نتایج ترکیبی آنها می تواند تصویر کاملی از عملکرد تیروئید شما ترسیم کند.نتایج آزمایش بر اساس یک استاندارد مشترک برای هر آزمایش تفسیر می شود که همه آنها به روش های مختلف به عملکرد تیروئید نگاه می کنند. آنها می توانند برای تشخیص یا نظارت بر میزان مؤثر بودن درمان های شما استفاده شوند.

 

مطالب مرتبط :

تشخیص تیروئید | آزمایش تیروئید در بارداری

بهترین زمان انجام آزمایش تیروئید | عوارض تیروئید کم کار